Hava tankı dışarı çıkarttığı yerden havayı emerek kendi içinde depolamaya yarayan ve daha sonra bu havayı çok güçlü bir basınçla dışarı çıkartmaya yarayan tanka denir.
Hava tankı kendi kapasitesinin ortalama 8-9 katına kadar havayı içinde tutabilir. Daha büyük olanları da vardır. Hava tankı büyük olursa o kadar iyi hava basıncı depolar ve performansı da artar. Hava tankları genel olarak soğut ortamlarda barındırılmalıdır. Hava tankları basınçlı havaları en iyi şekilde barındıran sistemlerdir. Yüksek hava tanklarından tam performans almak istiyorsanız yan yana birden fazla kullanmalısınız.
Hava tanklarının güvenliği de çok önemlidir. Kontrollerini yaptırmanız can kaybını önleyecektir. Periyodik kontrol yaptırmak istiyorsanız da akredite olmuş kuruluşlara yaptırmanız gerekir. Hava tankının kontrolleri TS 1203 EN 286-1, TS EN 1012-1:2010, TS EN 13445-5 standartlarında uygun şekilde yapılmalıdır.
Yönetmelik
6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” uyarınca çıkarılan ve 25.04.2013 tarih ve 28628 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği “ne göre, teknik hizmetlerinin güvenirliliğini ve yeterliliğini onaylatmak ve kurumsallaştırmak amacıyla, işletmenizde bulunan hava tankları, diğer tanklar ve tüm basınçlı ekipmanların yıllık periyodik kontrollerini TS EN ISO/IEC 17020 standardına uygun bir şekilde gerçekleştirmektedir.
Basınçlı kaplar ve tesisatlar bir iş yerinin su, buhar, basınçlı hava, sıcak hava transferi gibi işlerde iş yeri sahibinin ve işçilerin işlerinde kolaylık sağlamaktadır.
İşlerin hızlı bir şekilde ilerlemesi için basınçlı kap ve tesisatlar hemen hemen bir iş yerinde bir veya iki tane daha fazla olanları da bulunmaktadır. Bu işleri yapan makinalar; Buhar Kazanları, Kalorifer Kazanları, Kızgın Yağ Kazanları, Kızgın Su Kazanları, Boya Kazanları, Buhar Jeneratörleri, Otoklavlar, Basınçlı Hava Tankları, Kompresörler, Hidroforlar, Pişirme Kazanları, Boyler ve Genleşme Tankları, Tehlikeli Sıvıların Bulunduğu Tank ve Depolar, Sıvılaştırılmış Gaz Tankları (LPG ve benzeri) (Yer altı ve Yer üstü) basınçlı kaplarıdır.
Basınçlı kapların güvenliği çok önemlidir. Periyodik kontrolleri yaptırılmadığı takdirde hem can kaybına hemde iş devamlılığını etkiler. Basınçlı kapların tesisatının da kontrolleri aynı anda yapılmalıdır. Basınçlı kapların çalışmasını sağlayan tesisatın ve kapların kontrolleri standartlarda belirtilen sürede yönetmeliğe uygun şekilde yapılmalıdır.
Yönetmelik
6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” uyarınca çıkarılan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’nin Ek III Bölümünün 1.1. Maddesi, “İş ekipmanlarının bakım, onarım ve periyodik kontrolleri, ilgili ulusal ve uluslararası standartlarda belirlenen aralıklarda ve kriterlerde, imalatçı verileri ile fen ve tekniğin gereklilikleri dikkate alınarak yapılır.” hükmü bulunmaktadır.
Basınçlı kap ve tesisatlar yönetmeliği
Basınçlı kap ve tesisatın kontrol süreleri
Basınçlı Kap ve Tesisatlar Periyodik Kontrol
Basınçlı kapların kontrolleri kapsamında test ve muayenelerini yapan kişilerin bağımsızlık, tarafsızlık ve güvenirlilik açısından muayene ettikleri ekipmanın tasarımcısı, tedarikçisi, montajcısı, satıcısı, sahibi, kullanıcısı, bakımcısı veya bu kesimlerin yetkili temsilcisi olmamasına ve muayeneyi yapan kuruluşların akredite olmasına dikkat ediniz.
Hava tankı kompresör’ün kapasitesini aştığı durumlarda devreye giren basınçlı ekipman’a denir. Hava tankı kompresör çıkışında bulunan basınç dalgalarını absorbe eder. Hava tankı yüksek basıncı düzgün bir şekilde çıkışını sağlar. Hava deposunun konumu genellikle soğuk yerler olmalıdır.
Hava deposu’nun bir başka özelliği nemin yoğunlaşmasının sağlaması ve yoğunlaşan su buharının boşaltılmasını sağlar. Güvenliğin ön planda olduğu hava tanklarının kontrolleride yapılmalıdır. Tank periyodik kontrol için basınç testi yapılmalıdır.
Yönetmelik
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 30 ve 31 inci maddeleri ile 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2 ve 12 nci maddelerine dayanılarak ve 3/10/2009 tarihli ve 2009/104/EC sayılı Avrupa Birliği Direktifine paralel olarak hazırlanmıştır.
TSE Standartları
TS 1203 EN 286-1, TS EN 1012-1, TS EN 13445-5 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak standartlarda süre belirtilmemiş ise periyodik kontrol süresi 1 yıldır.
Femko’nun yeterli teknik teçhizat ve bilgi birikimine sahip makine mühendisleri tarafından yapılan basınçlı ekipmanların periyodik kontrolleri, bu cihazların neden olabileceği iş kazalarının azaltılmasına, önlenmesine ve iş güvenliğinin sağlanmasına yardımcı olacaktır.